Λειτουργία υπό πίεση: Τα τέσσερα συστατικά της

Συχνά διαφημίζουμε το Krav Maga ως ένα σύστημα που “λειτουργεί υπό πίεση”. Αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο πλεονέκτημα που διαθέτει ώστε να γίνεται τόσο αξιόπιστο για χρήση σε πραγματικές συνθήκες. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό όμως; Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κάνουν κάτι να δουλεύει –ή όχι- κάτω από στρες;

Η απάντηση έχει δύο σκέλη. Το πρώτο έχει να κάνει με το ίδιο το σύστημα και το σχεδιασμό του. Ο Imi Lichtenfeld, ιδρυτής του Krav Maga και γνώστης πολεμικών τεχνών και μαχητικών αθλημάτων, μέσα από αμέτρητες πραγματικές συμπλοκές ανακάλυψε πως σε καταστάσεις υψηλής πίεσης το ένστικο που έχει καταγραφεί στο DNA μας έπειτα από χιλιάδες χρόνια φυσικής εξέλιξης αναλαμβάνει πάντα δράση και είναι αδύνατο να του επιβληθούμε με τεχνητή κινησιολογία. Επομένως σχεδίασε την αυτοάμυνα με γνώμονα αυτό το γεγονός. Όλες οι άμυνες του Krav Maga χτίζονται πάνω στις φυσικές ενστικτώδεις αντιδράσεις του ανθρωπίνου σώματος, άρα οι πιθανότητες να ενεργήσει κανείς αποτελεσματικά όταν το μυαλό θολώσει μεγαλώνουν αισθητά.

Το δεύτερο σκέλος όμως, έχει να κάνει με τον ασκούμενο. Έχεις την ικανότητα να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό όταν διακυβεύεται η σωματική σου ακεραιότητα, η ζωή σου, η ζωή των αγαπημένων σου; Μπορείς να εκτελέσεις σωστά υπό τρομακτική πίεση όλα όσα εκτελείς στο μάθημα, στο οποίο είσαι πάντα ασφαλής; Μπορείς να εστιάσεις στα δρώμενα και όχι στο πιθανό αποτέλεσμα; Μπορείς να προσαρμοστείς στην αντιξοότητα; Είναι ένας εξαιρετικά δύσκολος στόχος. Ιδού τέσσερα συστατικά που αν προσθέσεις στην προπόνηση θα σε βοηθήσουν να προετοιμαστείς ανάλογα.

Εστίαση: Η οποία είναι διαφορετική από την απλή συγκέντρωση. Η εστίαση απαιτεί να αντιληφθούμε ποια είναι η σημαντικότερη προτεραιότητά μας ανά πάσα στιγμή και να διαθέσουμε την ενέργειά μας σ’αυτή. Κάποια drills τακτικής όπως το zombie game του Krav Maga βοηθούν πολύ στη λήψη αποφάσεων και το σωστό προσδιορισμό προτεραιοτήτων.

Πειθαρχία: Η πειθαρχία είναι σχεδόν πάντα μια μάχη με τον εαυτό μας. Είναι αυτή όμως που θα σε βοηθήσει να κρατάς το επίπεδό σου ψηλά εκείνες τις δύσκολες στιγμές που δεν βρίσκεις κινητοποίηση να προπονηθείς. Είναι η ικανότητα του να ελέγχεις αυτά που μπορείς να ελέγξεις, δηλαδή τη δική σου προσπάθεια και συνέπεια, και να εκτελείς το δικό σου πρόγραμμα στο δικό σου ρυθμό, όχι κάποιου άλλου.

Προσαρμογή: Υπάρχει ένα ρητό που λέει “Fight the fight, not the plan”, και μας υπενθυμίζει πρωτίστως να κρατάμε στο μυαλό το στόχο, κι όχι απαραίτητα το αρχικό σχέδιο. Συχνά τα πράγματα ξεφεύγουν από το πλάνο. Η ικανότητα του να επιτύχουμε όταν διακυβεύονται πολλά βασίζεται κυρίως στην πρόβλεψη και δευτερευόντως στην αντίδραση. Αν κατά την προπόνηση μπορούμε να φανταστούμε και να προετοιμαστούμε για κάθε πιθανό σενάριο που θα πάει στραβά, τότε θα γνωρίζουμε και καλύτερα πώς να προσαρμοστούμε αν αυτό συμβεί.

Να είσαι παρών: Το να είσαι αποτελεσματικός στα δύσκολα απαιτεί να είσαι παρών στη στιγμή. Όταν κάποιος μάχεται για τη ζωή του πρέπει να είναι ολοκληρωτικά δοσμένος στη διαδικασία, και όχι στην πιθανή έκβαση της μάχης.

Δυστυχώς κανείς δε μπορεί να επικαλεστεί ικανότητες που δεν έχει. Αυτές πρέπει να σφυρηλατηθούν και να διατηρηθούν μέσα από την προπόνηση, ιδιαίτερα δε όταν μιλάμε για αυτοάμυνα και όχι κάποιο σπορ. Κατά την προπόνησή μας είναι πρακτικά αδύνατον να προσομοιώσουμε πλήρως το βαθμό επικινδυνότητας και πίεσης ενός αληθινού βίαιου περιστατικού μέσα στο ασφαλές περιβάλλον της σχολής. Κάνουμε όμως τα πάντα για να πλησιάζουμε όσο γίνεται πιο κοντά, μέσα από σωστή προπονητική μεθοδολογία αλλά και πολλά stress drills.

Κλείνοντας, ας θυμηθούμε ακόμα ένα ρητό το οποίο λέει “Practice makes perfect”, δηλαδή η προπόνηση φέρνει την τελειότητα. Στην πραγματικότητα όμως είναι λανθασμένο. Η προπόνηση φέρνει τη συνήθεια, άρα αν η προπόνηση είναι κακιά θα αποκτήσεις και κακές συνήθειες. Γι’αυτό σιγουρέψου ότι προπονείσαι με το σωστό τρόπο, αποκτάς καλές συνήθειες και είσαι όσο γίνεται πιο έτοιμος να υπερασπίσεις τον εαυτό σου αν ποτέ αυτό σου ζητηθεί.

Αλέξανδρος Χρυσοβέργης